در این دستگاهها ساچمه های فولادی ( شات – shot ) پس از وارد شدن به توربینهای گریز از مرکز دستگاه شتاب گرفته و بر روی سطح قطعه پاشیده میشوند که در اثر این برخوردهای پرسرعت و متوالی ساچمه ها، عملیات شاتینگ در این دستگاهها انجام می پذیرد .
شات بلاست عموما در کارهای صنعتی و قطعات با تیراژ بالا و نیز در سطوح مسطح وسیع مانند بدنه کشتیها و کف سالنها و در موارد کمی نیز در انجام کارهای تزئینی – کهنه کاری و قا لبسازی مورد استفاده قرار میگیرد .
با استفاده از دستگاههای شات بلاست میتوان عملیات های زیر را انجام داد :
۱- زنگ زدایی – ماسه زدایی – و رنگ برداری سطوح داخلی و خارجی قطعات.
۲- لایه برداری از سطوح انواع قطعات فورج شده.
۳- زبر کردن سطوح قطعات ( با استفاده از گریت – grit ) جهت بهینه انجام شدن عملیات لعابکاری و تفلون کاری برای ماندگاری و کیفیت یهتر.
۴- آماده کردن سطوح قطعات جهت انجام انواع آبکاریهای صنعتی – تزئینی یا رنگ.
۵- مات کاری – تمیز کاری و آماده کردن قطعات (شاتینگ – shoting ) جهت ارائه در بازار
قسمتهای تشکیل دهنده دستگاههای شات بلاست :
دستگاههای شات بلاست به طور کلی به ۴بخش تقسیم میشوند که در صورت از کار افتادن هریک از این قسمتها کار سابر قسمتهای دستگاه مختل میشود.
به طور کلی کار هماهنگ مابین این قسمتها به طور همزمان انجام عملیات شاتینگ را میسر میسازد.
این قسمتها عبارتند از :
۱ – توربین دستگاه
۲ – محفظه شاتینگ ( در اصطلاح عام دیگ دستگاه )
۳ – الواتور شات ( بالابر ساچمه دستگاه )
۴ – هواکش و متعلقات آن ( که شامل محفظه فیلتر غبار خروجی دستگاه میباشد )
– وظیفه توربین در دستگاه شات بلاست پاشیدن ساچمه های فولادی با سرعت زیاد روی سطح قطعه قرار داده شده در دستگاه میباشد .
– همه توربینها از نظر ساختار کلی به یک صورت هستند . به طور کلی همگی از تعدادی پره و یک یا دو صفحه کناری نگهدارنده پره ها تشکیل شده اند.
– قطعه های مشترک دیگری که در ساختار همه توربینها وجود دارد روتور و استاتور هستند که عمل توزیع و تنطیم زاویه پاشش توربین را انجام میدهند .
توربین یکی از اصلی ترین قسمتهای تشکیل دهنده دستگاه شات بلاست است …
به طور کلی قدرت و سرعت توربین تعیین کننده قدرت و سرعت شاتینگ دستگاه میباشد .
لازم به ذکر است کار هماهنگ سایر قسمتهای دستگاه شات بلاست برای تکمیل کارتوربین ضروری میباشد . به طوری که اگر یکی از قسمتهای دستگاه از کار بیفتد عمل شاتینگ متوقف میشود .
عکس زیر نمایی شماتیک از کارکرد دستگاه شات بلاست تونلی میباشد:
لازم به ذکر است با توجه به قابلیت انتخاب مش ، تنظیم سرعت و دبی ساینده بر روی توربینهای پاشش
میتوان از سیستم های شات بلاست در اجرای طیف وسیعی از امور صنعتی و غیر صنعتی استفاده نمود
انواع دستگاه های شات بلاست
o دستگاههای شات بلاست درام: بشکه ای – غلطکیL 50 – L 65 – L 500
o دستگاههای شات بلاست میزی M 180- M 100
o دستگاههای شات بلاست آویزی T 100 – T 1000
o دستگاههای شات بلاست تونلی
دستگاه شات بلاست آویزی
دستگاه های شات بلاست آویزی بهینه ترین گزینه جهت انجام عملیات شات بلاست و آماده سازی سطوح قطعات صنعتی که دارای تعداد بالایی هستند ، تمام وجوه قطعه باید شات بلاست شود ، سطوح قطعات حساس است و عملیات شات بلاست میبایست بدون اعمال ضربه از طرفین ( بدنه دستگاه ) یا از قطعات دیگر بر روی قطعه صورت پذیرد ، میباشند .
دستگاههای شات بلاست آویزی دارای انواع ایستا و پیوسته میباشند که بسته به نوع قطعه و خط تولید قطعه کاربری آنها تعیین میگردد .
روند کار در دستگاههای شات بلاست آویزی :
دستگاههای شات بلاست آویزی دارای قلابهای تکی یا درختی آویزانی هستند که قطعات بصورت دستی توسط اپراتور یا ربات بر روی آن hanger shotblastقرار میگیرند ، پس از بارگیری آویز دستگاه این آویز وارد محفظه پاشش دستگاه شده و درب دستگاه بسته میشود ( در انواع شات بلاست پیوسته این عمل وجود ندارد ) سپس آویز حامل قطعات حول محور خود شروع به گردش میکند و تمام وجوه قطعات مستقر بر روی خود را در معرض پاشش ساچمه های فولادی پرتاب شده توسط توربینهای دستگاه قرار میدهد . بدین صورت بعد از مدت زمان تعیین شده توسط اپراتور دستگاه ، عملیات شات بلاست بصورت اتوماتیک خاتمه میابد و قطعات برای تخلیه از دستگاه ، برروی آویز دستگاه خارج میگردند .
دستگاهای شات بلاست آویزی جزء بهینه ترین گزینه ها برای صنایع خودرو ، ریخته گری ، صنایع و سازه های فولادی میباشند زیرا علاوه بر صرفه جویی در زمان انجام شات بلاست برای قطعات ( با در نظر گرفتن فرم قطعات ) در بعضی از دستگاههای دیگر شات بلاست یا سندبلاست ، عدم اعمال ضربه و دفرمه شدن قطعه در حین شات بلاست ارزش افزوده دیگری را برای تولید کننده به همراه دارد .
